H Κύπρος χρεοκoπούσε, οι Ρώσοι το γλεντούσαν

 

 

Τετάρτη βράδυ στη Λεμεσό. Μόλις μία μέρα μετά το «όχι» της κυπριακής Βουλής στο αρχικό σχέδιο του Eurogroup και παρότι η Κύπρος έχει βυθιστεί στην αβεβαιότητα, οι νεαροί Ρώσοι της «μικρής Μόσχας», όπως αποκαλείται η παραθαλάσσια πόλη, δεν δείχνουν να ανησυχούν.

Η μαζική άφιξη ρωσικών κεφαλαίων και επιχειρήσεων έχει αλλάξει την όψη της Λεμεσού.

Στο αγαπημένο τους στέκι, το κλαμπ «7 Seas», συνωστίζονται κατά εκατοντάδες, ανάμεσά τους πανέμορφες Ρωσίδες που προσπαθούν να ισορροπήσουν στα τακούνια των πανάκριβων Louboutin τους. Ο φακός της βρετανικής εφημερίδας «Daily Mail» συλλαμβάνει τους θαμώνες σε στιγμές ξέφρενου κεφιού. Κοκτέιλ με βότκα και φιάλες πανάκριβης σαμπάνιας Κριστάλ συμπληρώνουν το σκηνικό της αφθονίας.
Ωρες αργότερα, το ρολόι δείχνει 3 π.μ. και άλλη μία επιτυχημένη «βραδιά γυναικών» έχει φτάσει στο τέλος της, ωστόσο οι Ρώσοι ιδιοκτήτες των Porsche και των Range Rover, που βρίσκονται παρκαρισμένα έξω από το κλαμπ, παραμένουν διψασμένοι για διασκέδαση. Το πάρτι μεταφέρεται στις επαύλεις και στα νεόδμητα διαμερίσματα που έχουν στο «πιάτο» την παραλία με τους εντυπωσιακούς φοίνικες...
Οσα περιγράφει η ρεπόρτερ της βρετανικής εφημερίδας, λίγη σχέση έχουν με όσα ακολούθησαν στο νησί τις επόμενες μέρες. Οπως κάθε σπιθαμή του ελεύθερου κυπριακού εδάφους, έτσι και η Λεμεσός, η πανέμορφη πολιτεία που δεσπόζει στη νότια ακτογραμμή της Κύπρου, δέχθηκε ένα μεγάλο πλήγμα από την καταβύθιση των τραπεζών και το «κούρεμα» των καταθέσεων.

Ο φακός της βρετανικής εφημερίδας «Daily Mail» συνέλαβε τους θαμώνες του κλαμπ «7Seas» της Λεμεσού σε στιγμές ξέφρενου κεφιού, αδιαφορώντας για το τι φέρνει η επόμενη μέρα. «Απολαμβάνουμε τις καλές στιγμές όσο διαρκέσουν», λένε χαρακτηριστικά.

Πρόκειται για την περιοχή με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ξένων, ιδίως Ρώσων, όπου ανθούν οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αλλά και η διαχείριση ναυτιλιακών εργασιών. Οι προβολείς της δημοσιότητας έπεσαν αμέσως επάνω στη Λεμεσό και τις αντιδράσεις της ρωσικής παροικίας, που αριθμεί 30.000 άτομα (κατ' άλλους ανέρχονται σε 40.000) ως μονίμους κατοίκους.
Η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα είναι εκείνη που κέντρισε το ενδιαφέρον της «Daily Mail», να καταγράψει τις αντιδράσεις των ανθρώπων που συγκεντρώνουν σε μεγάλο βαθμό τον πλούτο της πόλης. Ωστόσο, τα χειρότερα δεν είχαν έρθει ακόμη, με το εξοντωτικό «κούρεμα» των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ και πολλοί Ρώσοι έμοιαζαν να ζουν μόνο για το σήμερα. «Τι επιφυλάσσει το μέλλον στο παραδεισένιο μας νησί δεν το ξέρει κανείς μας. Ετσι όλοι απολαμβάνουμε τις καλές στιγμές όσο διαρκέσουν» λέει μια 29χρονη μπιζνεσγούμαν από τη Μόσχα, περιγράφοντας με τον πιο γλαφυρό τρόπο το αβάσταχτα ελαφρύ κλίμα εκείνης της βραδιάς στο «7 Seas»... Στο ρεπορτάζ της εφημερίδας είναι σαφές ότι οι πλούσιοι Ρώσοι της Λεμεσού, τουλάχιστον τις πρώτες μέρες του νέου κυπριακού δράματος, δεν έδωσαν μεγάλη σημασία σε όσα συνέβαιναν γύρω τους.

«Χθες (σ.σ. Εννοεί την ημέρα του «όχι») έζησα μία από τις καλύτερες μέρες που είχα ποτέ στο μαγαζί» περιγράφει γνωστός Αρμένης κοσμηματοπώλης. «Η πελατεία μου αποτελείται κυρίως από Ρωσίδες. Τους αρέσουν τα καλά κοσμήματα και ξοδεύουν 4.000 λίρες τη φορά. Αλλά αυτήν την εβδομάδα παρατήρησα ότι αγοράζουν αντικείμενα για τον χρυσό τους. Ξέρουν ότι αν επενδύσουν τα χρήματά τους σε χρυσό και όχι στις τράπεζες, κανείς -ούτε η Μέρκελ και η ΕΕ- δεν μπορεί να τους τα πάρει» καταλήγει ο κοσμηματοπώλης, δίνοντας τη δική του εκδοχή για την καταναλωτική μανία των ημερών.
Η μετάλλαξη της πόλης
Πίσω από τις φυσαλίδες του αφρώδους οίνου και τον πυρετό του χρήματος είναι αλήθεια ότι η Λεμεσός άλλαξε πολύ στο πέρασμα του χρόνου. Σε αυτό συνέβαλε η μαζική άφιξη ρωσικών κεφαλαίων και επιχειρήσεων που ξεκίνησε γύρω στο 1995, για να κορυφωθεί μερικά χρόνια αργότερα. Ελάχιστα γνωστό όμως είναι ότι πρώτοι άνοιξαν τον δρόμο οι Γερμανοί οι οποίοι διατηρούν και σήμερα μια πολύ ισχυρή παροικία στην πόλη.

«Αδέλφια μας Ρώσοι, μη μας προδώσετε», γράφει η διαφημιστική πινακίδα στην είσοδο της Λεμεσού.

«Οι Γερμανοί ήρθαν πρώτοι το 1970 και ασχολούνται κυρίως με τα ναυτιλιακά. Η Λεμεσός είναι το μεγαλύτερο κέντρο διαχείρισης για τη ναυτιλία στην ΕΕ και ένα από τα τρία πρώτα διεθνώς» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο δήμαρχος Λεμεσού κ. Ανδρέας Χρήστου. «Αυτό ξεκίνησε από Γερμανούς που την επέλεξαν καθώς ο εταιρικός φόρος ήτα 4,5% και αυξήθηκε στο 10% με την είσοδο της χώρας στην ΕΕ. Οι Γερμανοί ήταν πρωτοπόροι σε θέματα ναυτιλίας και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα φύγουν» εκτιμά ο κ. Χρήστου, σημειώνοντας ότι εκτός από τους Ρώσους υπάρχουν αρκετοί Νορβηγοί, Αραβες και Βρετανοί οι οποίοι αγόρασαν ακίνητα στη Λεμεσό.
Η πόλη μαζί με την ευρύτερη περιοχή έχει περίπου 200.000 πληθυσμό, ενώ εκτιμάται ότι πάνω από 50.000 αλλοδαποί είναι μόνιμοι κάτοικοι. Μέσα σε δύο δεκαετίες η όψη της Λεμεσού άλλαξε, οι Ρώσοι έφεραν όχι μόνο χρήμα αλλά και... ντόλτσε βίτα. Εγιναν μεγάλες επενδύσεις, ανεγέρθηκαν πολυτελή κτίρια, το χρήμα έρρεε αφειδώς, το real estate εκτινάχθηκε και άνοιξαν εκατοντάδες εταιρείες υπηρεσιών που προσέφεραν πολλές θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία.

«Δεν πιστεύω ότι οι Ρώσοι επιχειρηματίες θα σπεύσουν να φύγουν από την Κύπρο» τονίζει ο εκατομμυριούχος Αντρέι Ντάσιν.

Οσο για τους πολυσυζητημένους Ρώσους μεγιστάνες σχεδόν στο σύνολό τους «απλώς κατέχουν» ακίνητα στη Λεμεσό και σπανίως εμφανίζονται. Πολλοί άλλωστε κατοικούν στη Μόσχα, το Μονακό, το Παρίσι ή το Λονδίνο. Αλλωστε η πλειονότητα έρχεται μόνο για επιθεώρηση των εργασιών ή για διακοπές.
Το ερώτημα που κυριαρχεί τώρα στην Κύπρο και ιδίως στη Λεμεσό είναι εάν τελικά θα φύγουν οι Ρώσοι, κλείνοντας επιχειρήσεις και μεταφέροντας τα κεφάλαιά τους μακριά.
Πώς θα αντιδράσουν
«Είναι θυμωμένοι με την ΕΕ και θεωρούν πως εμείς δεν κάναμε ό,τι έπρεπε για να προστατεύσουμε την περιουσία τους. Οι επιχειρηματίες είναι επιφυλακτικοί. Υπάρχουν πολλοί που έχουν αγοράσει εδώ και χρόνια σπίτια, γραφεία και παρά τη δυσαρέσκεια και τον θυμό δεν σκέπτονται να φύγουν. Πιο εύκολα μετακινούνται όσοι ασχολούνται με τα χρηματοπιστωτικά», επισημαίνει ο δήμαρχος της πόλης.
Στα ξενοδοχεία, τα κλαμπ και καταστήματα η γνώση της ρωσικής γλώσσας θεωρείτο προσόν εδώ και χρόνια, ιδίως τη θερινή περίοδο. Εύλογα υποθέτει κανείς ότι λειτουργούν ρωσόφωνα σχολεία, αν και πολλοί προτιμούν να στείλουν τα παιδιά τους σε αγγλόφωνα, καθώς μετά φεύγουν για σπουδές στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Η ρωσική κοινότητα έχει συνδεθεί στενά με την τοπική κοινωνία, ενώ αρκετοί μετέχουν και στηρίζουν τα κοινωνικά προγράμματα και φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Η στάση των Ρώσων επιχειρηματιών απασχολεί και τα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ. Το Associated Press δημοσίευσε συνέντευξη του εκατομμυριούχου Αντρέι Ντάσιν. Από το γραφείο του στη Λεμεσό, δήλωσε ότι δεν πιστεύει πως οι συμπατριώτες του θα σπεύσουν να μεταφέρουν τις επιχειρήσεις και τα κεφάλαιά τους, παρά το γεγονός ότι πολλοί θα πληγούν από το κούρεμα στις καταθέσεις. Η εφημερίδα «Φωνή της Λεμεσού» θέτει ερωτήματα για την επόμενη ημέρα και σημειώνει ως ενθαρρυντικό ότι «παρά την πικρία που διακατέχει τους ρωσόφωνους της Λεμεσού, διατηρούν την επιθυμία τους να παραμείνουν κάτοικοι στον τόπο μας τον οποίο θεωρούν ''δεύτερη πατρίδα τους''».
Για την τοπική οικονομία ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο είναι η κατασκευή της μεγάλης μαρίνας, η οποία ολοκληρώνεται φέτος το καλοκαίρι. Είχε σχεδιαστεί με τη σαφή προοπτική της ανάπτυξης, για να υποδεχθεί τα μέγα-γιοτ των Ρώσων επενδυτών. Ηδη έχουν πουληθεί διαμερίσματα, σπίτια και επαύλεις. Η Λεμεσός όμως είχε και άλλα σχέδια για τους Ρώσους. Πρόσφατα είχε ληφθεί η απόφαση από το μουσείο Ερμιτάζ της Αγιας Πετρούπολης σε συνεργασία με τον τοπικό δήμο να δημιουργηθεί ένα παράρτημα του Μουσείου στη Λεμεσό, το Limasol Ermitage Museum.
Πάντως οι εικόνες έκλυτου βίου και η ταύτιση του «μαύρου» χρήματος και των εύπορων Ρώσων με το νησί δεν γίνονται αποδεκτές από πολλούς Κυπρίους. «Υπάρχει και προπαγάνδα: πες, πες κάτι μένει. Αυτό έκανε και ο Γκέμπελς. Οι μεγιστάνες δεν έχουν ανάγκη να είναι εδώ. Το χρήμα δεν έχει εθνικότητα» λέει ο κ. Φιλόκυπρος Ανδρέου, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λεμεσού.
«Ανεξάρτητα από τη φυγή ή όχι των Ρώσων υπάρχουν φόβοι για την τοπική οικονομία. Υπολογίζουμε ότι εννέα στις δέκα επιχειρήσεις θα έχουν πρόβλημα» λέει ο κ. Ανδρέου. «Μέσα σε μία ημέρα συζήτησα με επτά... πρώην εκατομμυριούχους. Κύπριοι των οποίων κούρεψαν τις καταθέσεις και τους άφησαν μόνο με χρέη στην ''κακή Λαϊκή''. Σε ένα βράδυ τα έχασαν όλα»...
Παράπλευρες... απώλειες
«Κούρεμα» και για τους Γερμανούς
Ο εμπορικός κόσμος της Λεμεσού περιμένει τις εξελίξεις όντας εξοργισμένος με το «κούρεμα» των καταθέσεων και τη συμπεριφορά των εταίρων μας. «Ακόμα και οι Γερμανοί εδώ είναι απογοητευμένοι από τη στάση της πρωθυπουργού τους. Υπάρχουν 2.000 - 4.000 Γερμανοί στη Λεμεσό οι οποίοι είναι έξαλλοι και θρηνούν μαζί μας. Η υποκρισία έχει αναχθεί σε επιστήμη, καθώς σε ένα βράδυ έδωσαν 50 δισ. σε ισπανικές τράπεζες και είχαν πρόβλημα με την Κύπρο. Σύμφωνα με δικά τους στοιχεία, οι γερμανικές τράπεζες είχαν έκθεση 5,8 δισ. στην Κύπρο» λέει ο κ. Φιλόκυπρος Ανδρέου.
Και συνεχίζει: «Από τους Ρώσους μόνο λίγοι λένε ότι αναγκαστικά θα φύγουν. Ενας Ρώσος επιχειρηματίας στο ερώτημα αν θα φύγει έδειξε τη διαφορά θερμοκρασίας: Μείον 18 στη Μόσχα..., 25 εδώ. Προσέθεσε ότι η Κύπρος έχει καλύτερους δικηγόρους και λογιστές οι οποίοι στοιχίζουν φθηνότερα. Οι περισσότεροι θα παραμείνουν. ''Είμαστε και εμείς Κύπριοι, γιατί να φύγουμε'', μας λένε»...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ- ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΡΟΥ